ΕΡΩΤΗΣΗ: Είναι τραυματικό για ένα παιδί να διαφωνούν οι γονείς του στο πώς το μεγαλώνουν;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η άνευ όρων αγάπη και η συνέπεια των γονιών προς το παιδί αποτελούν δύο απαραίτητες προϋποθέσεις για να μπορεί εκείνο να νιώθει ασφαλές όσο μεγαλώνει. Συχνά όμως εκείνες συχνά καταπατούνται και το παιδί βρίσκεται αντιμέτωπο με διπλά μηνύματα που αδυνατεί να αποκωδικοποιήσει. Π.χ. στο μικρό παιδί που δυσκολεύεται να κοιμηθεί, η μητέρα μπορεί να είναι πιο ελαστική (επιτρέποντάς του να κοιμάται μαζί της), ενώ ο πατέρας ο πιο οριοθετημένος, με αποτέλεσμα εκείνο τη μία μέρα να κατευνάζεται και την επόμενη να του προτάσσεται να επιστρέψει στο δωμάτιό του! Στο παιδί του Δημοτικού μπορεί να εγείρονται διαφορετικές απόψεις για το αν εκείνο πρέπει να διαβάζει μόνο του ή μαζί με τον γονιό, ενώ στον έφηβο οι γονείς συχνά λογομαχούν για τα όρια ανάμεσα στην ελευθερία και τον έλεγχο ή διαφωνούν για το αν η μουσική, το ντύσιμο ή οι παρέες του είναι αποδεκτές ή όχι. Οι διαφωνίες αυτές μοιάζουν να εντείνονται στους χωρισμένους γονείς.
Οι συνέπειες είναι:
Ο ανελέητος αλληλοσπαραγμός των γονιών, που κάθε άλλο παρά το βοηθάει να μάθει τι είναι αυτό που περιμένουν από εκείνο και ανάλογα να διαμορφώσει τη συμπεριφορά του.
Τα αλλεπάλληλα ψέματα του παιδιού προς τον έναν γονιό, προκειμένου να αντλήσει την εύνοια του άλλου ή για να αποφεύγει δυσκολίες. Το παιδί άθελά του γίνεται χειριστικό.
Η απόκρυψη συναισθημάτων που το απασχολούν, από φόβο ότι δεν θα έχει την κατανόηση και από τους δύο γονείς (π.χ. στεναχώρια, εφιάλτες, φοβίες).
Η χαμηλή αυτοεκτίμηση, καθότι η επιβράβευση που παίρνει είναι εξαρτώμενη από το αν ανταποκρίνεται ή όχι στις εκάστοτε προσδοκίες του κάθε γονιού.
Ενα γενικευμένο αίσθημα ανασφάλειας, γιατί στην πραγματικότητα δεν έχει σταθερότητητα στον τρόπο που μεγαλώνει και συνεπώς δεν μπορεί να προβλέψει την επόμενη ημέρα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πώς θα συγκλίνουν τελικά οι γονεϊκές στάσεις προς όφελος του παιδιού;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Οι διαφωνίες ανάμεσά στους γονείς δεν έχουν πάντα στόχο το παιδί, όσο τον επίμονο έλεγχο και την επιβολή του ενός γονιού προς τον άλλον. Θα πρέπει εκείνοι να προσπαθήσουν να βρίσκουν τον χρόνο να επιλύουν τις διαφορές τους όταν το παιδί είναι απόν. Οταν η συμφωνία μοιάζει αδύνατη, είναι πιο ώριμο ο ένας να υποχωρεί, ούτως ώστε να διασφαλίζεται η συνέπεια με την οποία το παιδί δικαιούται να μεγαλώνει. Η υπέρβαση του εαυτού είναι πάντα προς όφελος του παιδιού – αυτό άλλωστε σημαίνει να είσαι γονιός.
Της Μυρσίνης Κωστοπούλου (ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, Ph.D.), myrsi@hol.gr
tanea.gr
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η άνευ όρων αγάπη και η συνέπεια των γονιών προς το παιδί αποτελούν δύο απαραίτητες προϋποθέσεις για να μπορεί εκείνο να νιώθει ασφαλές όσο μεγαλώνει. Συχνά όμως εκείνες συχνά καταπατούνται και το παιδί βρίσκεται αντιμέτωπο με διπλά μηνύματα που αδυνατεί να αποκωδικοποιήσει. Π.χ. στο μικρό παιδί που δυσκολεύεται να κοιμηθεί, η μητέρα μπορεί να είναι πιο ελαστική (επιτρέποντάς του να κοιμάται μαζί της), ενώ ο πατέρας ο πιο οριοθετημένος, με αποτέλεσμα εκείνο τη μία μέρα να κατευνάζεται και την επόμενη να του προτάσσεται να επιστρέψει στο δωμάτιό του! Στο παιδί του Δημοτικού μπορεί να εγείρονται διαφορετικές απόψεις για το αν εκείνο πρέπει να διαβάζει μόνο του ή μαζί με τον γονιό, ενώ στον έφηβο οι γονείς συχνά λογομαχούν για τα όρια ανάμεσα στην ελευθερία και τον έλεγχο ή διαφωνούν για το αν η μουσική, το ντύσιμο ή οι παρέες του είναι αποδεκτές ή όχι. Οι διαφωνίες αυτές μοιάζουν να εντείνονται στους χωρισμένους γονείς.
Οι συνέπειες είναι:
Ο ανελέητος αλληλοσπαραγμός των γονιών, που κάθε άλλο παρά το βοηθάει να μάθει τι είναι αυτό που περιμένουν από εκείνο και ανάλογα να διαμορφώσει τη συμπεριφορά του.
Τα αλλεπάλληλα ψέματα του παιδιού προς τον έναν γονιό, προκειμένου να αντλήσει την εύνοια του άλλου ή για να αποφεύγει δυσκολίες. Το παιδί άθελά του γίνεται χειριστικό.
Η απόκρυψη συναισθημάτων που το απασχολούν, από φόβο ότι δεν θα έχει την κατανόηση και από τους δύο γονείς (π.χ. στεναχώρια, εφιάλτες, φοβίες).
Η χαμηλή αυτοεκτίμηση, καθότι η επιβράβευση που παίρνει είναι εξαρτώμενη από το αν ανταποκρίνεται ή όχι στις εκάστοτε προσδοκίες του κάθε γονιού.
Ενα γενικευμένο αίσθημα ανασφάλειας, γιατί στην πραγματικότητα δεν έχει σταθερότητητα στον τρόπο που μεγαλώνει και συνεπώς δεν μπορεί να προβλέψει την επόμενη ημέρα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πώς θα συγκλίνουν τελικά οι γονεϊκές στάσεις προς όφελος του παιδιού;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Οι διαφωνίες ανάμεσά στους γονείς δεν έχουν πάντα στόχο το παιδί, όσο τον επίμονο έλεγχο και την επιβολή του ενός γονιού προς τον άλλον. Θα πρέπει εκείνοι να προσπαθήσουν να βρίσκουν τον χρόνο να επιλύουν τις διαφορές τους όταν το παιδί είναι απόν. Οταν η συμφωνία μοιάζει αδύνατη, είναι πιο ώριμο ο ένας να υποχωρεί, ούτως ώστε να διασφαλίζεται η συνέπεια με την οποία το παιδί δικαιούται να μεγαλώνει. Η υπέρβαση του εαυτού είναι πάντα προς όφελος του παιδιού – αυτό άλλωστε σημαίνει να είσαι γονιός.
Της Μυρσίνης Κωστοπούλου (ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, Ph.D.), myrsi@hol.gr
tanea.gr